یک کارشناس ایمنی معادن می گوید نبود مسئولان ایمنی مجرب در محیطهای کار در کنار کمبود بازرسان کار میتواند از دلایل وقوع حوادث کار در محیطهای معدنی باشد.
در هفته آخر تیرماه سه نفر از کارگران معدن البرز شرقی در دو حادثه جداگانه کشته شدند، در حادثه نخست که حوالی ساعت ۱۱ روز ۲۲ تیرماه اتفاق افتاد یکی از کارگران معدن معدن طزره به نام «محمد گنجی» هنگام نصب تیرکهای چوبی بر اثر ریزش سنگ جان باخت و در دومین حادثه که در ساعت ۹ صبح روز ۲۹ تیرماه بازهم در معدن طزره اتفاق افتاد «محمد باقری» و «محمد غیاثی» بر اثر پاره شدن سیم بکسل دستگاه کشنده واگنها کشته شدند.
البته به فاصله یک هفته بعد از انتشار اخبار مربوط به حوادث منجر به مرگ این سه کارگر در خبرگزاری کار ایران ، مدیریت معدن البرز شرقی با ارسال جوابیهای ضمن رد هرگونه رابطه استخدامی کارگران فوت شده با این واحد معدنی اعلام کرد که معدن طزره مستقل از شرکت معدن البرز شرقی اداره میشود و تنها رابطه میان آنها در حد خرید محصولات ذغال استخراجی معدن طزره است.
صرف نظر از این ادعای مدیران شرکت ذغال سنگ البرز شرقی، موضوع رعایت شدن اصول ایمنی کار و حفاظت فنی تکلیفی است که از سوی قانون کار برعهده تمامی کارفرمایان واحدهای تولیدی صنتی، معدنی، کشاورزی و خدماتی گذاشته است.
چنانچه برابر مفاد فصل چهارم همین قانون (مواد ۸۵ تا ۱۰۶) کارفرمایان تمامی واحدها موظفند تا براساس دستورالعملهای شورای عالی حفاظت فنی محیط کارگاههای خود را برای حضور و فعالیت کارگران امن کنند.
در این خصوص «مهرداد باباعلیزاده» از کارشناسان ایمنی . حاظت فنی معادن استان سمنان میگوید برابر آیین نامهای که توسط ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی به معادن ابلاغ شده است، واحد ایمنی و حافظت فنی هر معدن وظیفه دارد تا با انجام بازدیدهای دورهای از ایمن و بهداشتی بودن تمامی محیطهای کارگران در آنها حضور دارند مطئن شود و در عین حال هیاتی مرکب از بازرسان ادارات کار، صنعت و بهداشت هر شهرستان موظفهستند تا با بازرسی از محیطهای معدنی از ای مسئله مطمئن شوند.
این کارشناس ایمنی کار و حفاظت فنی معادن میگوید: بصورت مشخص معدن طرزه تنها معدنی نیست که در آن سه کارگر بر اثر حادثه کار کشته شدهاند، در چند وقت اخیر دستکم در معادن منطقه سمنان پنج حادثه شغلی ثبت شده است بنابراین صرف نظر از اینکه حوادث اخیر معدن طرزه چرا و چگونه اتفاق افتادهاند، این نگرانی وجود دارد که شاید دلیل وقوع این حوادث با چگونگی اجرای آیین نامه حفاظت فنی و ایمنی در معادن در ارتباط باشد.
وی با یادآوری اینکه بیشتر محیطهای معدنی در زمره مشاغل حادثه خیر و سخت و زیان آور هستند افزود: برابر مقرارت وقتی یک واحد معدنی مجوز بهره برداری میگیرد مالک آن در مقام کارفرمای وظیفه دارد طبق آیین نامه شورای حفاظت فنی ایمنی و بهداشت محیط معدن را تامین و تضمین کند.
باباعلیزاده ادامه داد: بصورت مشخص در این آیین نامهها آمده است که درجریان برای بهره برداری از معادن باید حتما امسئولان فنی و ایمنی آگاه و با تجربه بر فرآیند استخراج نظارت داشته باشند اما وقتی هیچ تضمینی برای الزام مسئولان بهره برادری به انتخاب افراد مجرب و آگاه وجود ندارد احتمال وقوع حوادث در محیط معادن بالا میرود.
وی با استناد به مقررات قانونی گفت: در معادنی که تا ۲۵ کارگر دارند باید یک کارشناس ایمنی کار حضور داشته باشد و چنانچه شمار کارگران معدن از این عدد بیشتر شد باید دستکم تعداد کارشناسان ایمنی تا ۲ نفر افزایش یابد، این کارشناسان در واقع با هیات بازرسان ادارت کار، صنعت و بهداشت در ارتباط هستند اما وقتی بدون تجربه کافی به این سمت انتخاب میشوند و یا در معادن بزرگ به دلیلی امکان حضور هر دو نفر آنها وجود نداشته باشد ممکن است نظم بازدیدهای دورهای معدن برهم بخورد و همین اتفاق زمینه ساز وقوع یک حادثه شود.
این کارشناس ایمنی معدن گفت: علاوه بر این در بخش بازرسی ادارت کار، صنعت و بهداشت مسئله نبود نیروی انسانی مجرب یک مشکل شایع است و باعث میشود تا به دلیل کمبود بازرس عملکرد مسئولان واحد ایمنی معادنی بصورت دورهای و منظم مورد بازبینی قرار نگیرد.
وی افزود: به عنوان مثال در حال حاضر در یکی از استانهای کشور ۲۵ واحد معدنی فعال وجود دارد که در کنار سایر کارگاهها و کارخانههای دارای مجوز باید ایمنی و بهداشتی بودن محیط آنها بصورت دورهای توسط بازرسان تایید شود اما برای سرکشی و بازرسی از تمامی این واحدهای تولیدی تنها سه نفر وجود دارند که باید همزمان وظیفه بازرسی دوره ای و بازرسیهای موردی را انجام دهند.
علیزاده گفت: چندان دور از انتظار نخواهد بود که با پیش آمدن چنین شرایطی محیطهای معدنی هرچند وقت یکبار به محل وقوع حوادث کار تبدیل شوند.