سازمان حقوق بشر ایران خواستار توقف حکم اعدام حمیدرضا اژدری و ساسان م شد
سازمان حقوق بشر ایران درباره «خطر فوری اعدام» دو کودک-مجرم محبوس در زندان‌های شیراز و اهواز هشدار داد. حمیدرضا اژدری و ساسان م، هنگامی که ۱۷ سال داشتند، به اتهام قتل دستگیر و به قصاص محکوم شدند و جمهوری اسلامی ایران قصد دارد حکم اعدام آنان را به‌زودی اجرا کند.
شعبه هفتم اجرای احکام کیفری شیراز تاریخ اجرای حکم حمیدرضا اژدری را ۱۸ اردیبهشت تعیین کرده است. سازمان حقوق بشر ایران می‌گوید اسنادی در اختیار دارد که اثبات می‌کند حکم فعلی این کودک-مجرم باید لغو شود و پرونده او در نوبت رسیدگی مجدد قرار بگیرد.
این سازمان با انتشار بیانیه‌ای، به «ایرادهای پرونده» و «سه هفته شکنجه شدید و تبانی هم‌پرونده‌‌ای‌ها با پلیس برای فشار بر حمیدرضا برای پذیرفتن قتل» اشاره کرد و از جامعه جهانی خواست با «اقدام فوری»، از اعدام این کودک-مجرم جلوگیری کند.
بر اساس این گزارش، ایرادی که در پرونده حمیدرضا اژدری دیده می‌شود، اسناد تولد او است: «بنا بر اظهارات پدر و مادر حمیدرضا، آنان کودک دیگری داشتند که در تاریخ ۱۰ دی ۱۳۷۹ به دنیا آمد و اندکی پس از تولد درگذشت. وقتی حمیدرضا در زمستان ۱۳۸۱ به دنیا آمد، دیگر برای او شناسنامه نگرفتند و شناسنامه باطل‌نشده کودک بزرگ‌تر را برای او استفاده کردند. حالا از آن‌جا که تاریخ جرم انتسابی دوم اسفند ۱۳۹۸ است، اسناد رسمی سن او در هنگام وقوع قتل را ۱۹ سال نشان می‌دهد اما سن واقعی ۱۷ سال است. با این حال، پدر و مادر که از خانواده فقیری‌اند، برای ارائه به‌موقع شهادت‌ها به دادگاه دانش کافی نداشته‌اند.»
در زندان سپیدار اهواز، کودک-مجرم دیگری با نام ساسان م، هم در خطر اعدام است. ساسان در سال ۱۳۹۵، هنگامی که ۱۷ سال داشت، حین بازی فوتبال مرتکب قتل شد و دادگاه نیز او را به قصاص نفس محکوم کرد.
ساسان پس از دستگیری در بازپرسی گفته بود: «ساعت ۷ بعدازظهر در پارک در حال بازی فوتبال بودیم که مقتول با لباس ساده وارد پارک شد و شروع به فحاشی کرد و گفت بازی فوتبال را جمع کنید وگرنه شما را می‌زنم. من هم به او فحاشی و فرار کردم. مقتول دنبالم آمد، یک سیلی به صورتم زد و برایم چاقو کشید و به طرفم چاقو پرت کرد. من جاخالی دادم و با چاقویی که در جیبم بود، او را زدم.»
بر اساس ماده ۹۱ قانون مجازات اسلامی، در جرایم مستوجب حد و قصاص، اگر متهم کمتر از ۱۸ سال داشته باشد و در «رشد و کمال عقل او شبهه وجود داشته باشد»، باید برای او مجازات جایگزین تعیین شود.
با وجود اینکه جمهوری اسلامی ایران ادعا می‌کند این ماده قانونی برای نجات کودک-مجرمان از مجازات اعدام پیش‌بینی شده است، آنچه در عمل اتفاق می‌افتد این است که دادگاه بر اساس اختیاری که قانون به مقام قضایی داده است، به اعدام کودکان حکم می‌دهد. درباره ساسان هم سازمان پزشکی قانونی نداشتن «رشد عقلی» او هنگام ارتکاب جرم را تایید کرد اما دادگاه بازهم به قصاص این کودک-مجرم حکم داد.
در جمهوری اسلامی ایران، کودک-مجرمان سال‌ها زندانی می‌شوند و پس از اینکه ۱۸ سالشان تمام شد، در نوبت اعدام قرار می‌گیرند. آنان در سال‌های انتظار برای اعدام، رنجی مضاعف را متحمل می‌شوند.
ایران و سودان تنها کشورهای جهان‌اند که حکم اعدام کودکان را اجرا می‌کنند. بر اساس آمار سازمان حقوق بشر ایران، از سال ۲۰۱۰ تاکنون، دست‌کم ۶۳ کودک-مجرم در ایران اعدام شده‌اند.
در سال ۱۴۰۰، نیز حکم اعدام دو کودک-مجرم به نام‌های آرمان عبدالعالی و سجاد سنجری اجرا شد.
سازمان حقوق بشر ایران از جاوید رحمان، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور ایران، و دولت‌های اروپایی که با ایران روابط دیپلماتیک دارند، خواست برای «توقف فوری» اعدام حمیدرضا و ساسان اقدام کنند.
ماده ۳۷ پیمان‌نامه جهانی حقوق کودک که ایران نیز در سال ۱۳۷۲ آن را امضا کرد، کشورهای عضو را متعهد می‌کند که از مجازات اعدام و حبس ابد برای کودک-مجرمان جلوگیری کنند. بر اساس قوانین جمهوری اسلامی ایران که بر پایه اصول فقه شیعی تدوین شده‌اند، مجازات قصاص حتی برای کودکان مجاز است.