حیدر قربانی، از اعضای اقلیت کرد در ایران، در زندان سنندج در استان کردستان در صف اعدام به سر میبرد و در معرض خطر اعدام است. شعبه ۲۷ دیوان عالی کشور به تاریخ ۱۶ مرداد ۱۳۹۹ حکم اعدام وی را تایید کرد، بدون این که تخلفات متعدد دادرسی منصفانه و نقایص مربوط به شواهد و مستندات دادگاه را که توسط وکلای وی طرح شدهاند، بررسی کند. متعاقباً در ۱۵ شهریور ۱۳۹۹، دیوان عالی کشور درخواست اعاده دادرسی وی را نیز رد کرد.
در ۱ بهمن ۱۳۹۸، دادگاه انقلاب سنندج حیدر قربانی را از بابت «قیام مسلحانه علیه نظام» به اعدام محکوم کرد. این اتهام در ارتباط با کشته شدن سه تن از اعضای ظاهراً وابسته به گروه شبهنظامی بسیج در مهر ۱۳۹۵ توسط افرادی از اعضای حزب دمکرات کردستان ایران، از گروههای مخالف مسلح کرد، مطرح شده است. دادگاه در حکم خود تصدیق کرده که حیدر قربانی هرگز مسلح نبوده است. در عوض، استناد دادگاه به «اعترافات» تحت شکنجه وی است مبنی بر اینکه وی به مرتکبان قتلها یاری رسانده، از جمله با حمل و نقل آنها به محل وقوع قتلها.
عفو بینالملل یادآوری میکند که حکم صادره نه تنها ناقض تعهدات ایران تحت قوانین بینالمللی است که استفاده از مجازات اعدام را به «جدیترین جرائم» که تنها به معنی قتل عمد است محدود میکند، بلکه همچنین مخالف قوانین خود ایران نیز هست که تصریح دارند برای اثبات جرم «قیام مسلحانه علیه نظام» (بغی)، متهم بایست عضو یک گروه مسلح بوده و خود به استفاده از سلاح متوسل شده باشد.
جریان دادرسی حیدر قربانی بهشدت غیرمنصفانه بوده است. در پی دستگیری وی در ۲۰ مهر ۲۳۹۵، مسئولین وی را برای مدت چندین ماه در سلول انفرادی حبس کردهاند و تحت ناپدیدسازی قهری قرارش دادهاند. طبق اظهارات خود او، وی طی این مدت بارها و بارها شکنجه شده است تا دست به «اعترافات» ویدیویی بزند که پیش از محاکمهاش توسط تلویزیون حکومتی پرس تیوی پخش شد، امری که نقض آشکار اصل برائت است. حیدر قربانی همچنین اظهار داشته است که بازجویانش او را تحت ضربات مشت و لگد قرار دادهاند، از خواب محرومش کردهاند و مجبورش ساختهاند که روی زمین دراز بکشد در حالی که روی سینهاش راه میرفتهاند و او را دچار حس خفگی میکردهاند. وی همچنین از دسترسی به وکیل طی مرحله بازپرسی محروم بوده است، و وکلایش در مرحله محاکمه نیز اجازه دسترسی کامل به پرونده کیفری وی را نداشتهاند.
? دانلود فایل پیدیاف فراخوان اقدام فوری عفو بینالملل به فارسی (۲ صفحه)
https://t.me/Amnesty_International/1765
? لینک فراخوان اقدام فوری عفو بینالملل به انگلیسی
https://www.amnesty.org/en/documents/mde13/3101/2020/en/