درهای گورستان جمعی «خاوران» همچنان بسته است. خانوادهها و نزدیکان اعدامیان سیاسی سال ۶۷ و دهه ۶۰ در ایران جمعه ۲۲ اسفندماه، با دخالت نیروهای امنیتی از حضور در گورستان جمعی «خاوران» بازماندند.
بنابر گزارشها از تهران، نیروهای امنیتی با مسدود کردن مسیرهای ورودی به خاوران، به شناسایی افرادی پرداختهاند که قصد ورود به این مکان را داشتهاند. این در حالی است که شهریورماه امسال، تعدادی از خانوادهها موفق شده بودند در سالگرد این اعدامها به خاوران راه پیدا کنند.
گورستان خاوران در جنوب شرقی تهران و در کنار قبرستان بهائیان و ارامنه ایران قرار دارد. حکومت جمهوری اسلامی ایران پس از اعدام بیش از ۴۰۰۰ تن از مخالفان سیاسی خود در سال ۶۷، اجساد تعدادی از این زندانیان را در کانالهای جمعی و در عمق کمی از خاک در این مکان دفن کرد.
خانوادهها و نزدیکان این اعدامیان، به طور سنتی در جمعه اول شهریور و جمعه آخر هرسال برای یادبود این زندانیان سیاسی گردهم میآیند.
پس از روی کار آمدن حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران گمان میرفت بر خلاف دوران محمود احمدینژاد امکان حضور خانوادهها و نزدیکان قربانیان کشتار سال ۶۷ در این مراسم فراهم شود. در دوران ریاست جمهوری احمدینژاد برخورد با نزدیکان و خانوادههای این زندانیان شدت گرفته بود.
در تابستان ۶۷ قضات شرع ایران بنابر فتوایی از آیتالله خمینی رهبر وقت ایران، بیش از ۴۰۰۰ تن زندانی سیاسی را در دادگاههایی چند دقیقهای به اعدام محکوم کردند. این دادگاهها در شرایطی برگزار میشد که برای بسیاری از متهمان، پیشتر حکم زندان صادر شده بود و یا اساساً دوران محکومیت آنها به پایان رسیده بود.
فتوای آیتالله خمینی طیفهای گستردهای از گروهها چپ تا مذهبی و مسلح در اپوزیسیون ایران را شامل میشد.
مقامات جمهوری اسلامی ایران تا کنون درباره اعدام طیفهای گستردهای از مخالفان سیاسی خود در فاصله ماههای مرداد تا شهریور سال ۶۷ سکوت کردهاند. در معدود موضعگیری مسئولان ارشد حکومت ایران، اعتراض آیتالله حسینعلی منتظری، قائم مقام رهبر وقت ایران منجر به عزلش از این مقام شد.
طی بیش از دو دهه گذشته خانوادهها و نزدیکان این اعدامیان بارها به سبب پیگیری حقیقت این اعدامها و برگزاری مراسم یادبود برای قربانیان سال ۶۷ و همچنین دهه ۶۰ با بازداشت و احکام زندان مواجه شدند.