در جهانِ امروز، خشونت‌پرهیزی دیگر ابزاری برای تحلیل‌های روشن‌فکری نیست، بلکه یک ضرورت عملی است. (مارتین لوتر کینگ)
۱- در نیم قرن گذشته جهان شاهد امواج غیرمنتظره‌ای از جنبش‌های خشونت‌پرهیز بوده، در بسیاری از مناطق جهان، از جمله آمریکای لاتین و آسیا یعنی مناطقی که زمانی تنها راه رهایی را مبارزه‌ی مسلحانه می‌دانستند، اکنون جنبش‌های خشونت‌پرهیز به عنوان شیوه‌های نهادینه شده در راه مبارزه برای اندیشه‌ی دموکراسی، حقوق بشر و حاکمیت دموکراتیک پذیرفته و دامن‌گستر شده‌اند.
چهره‌‌هایی چون؛ بودا، مسیح، تولستوی، گاندی و لوتر حل چالش‌ها و مشکلات حاکمیت دموکراتیک نیازمند آن بود که با مسایل خودفرمانی، خود‌نظارتی و قدرت‌نفس رویارو شود. نزد همه‌ی این فعالان عدم خشونت دو درس خود نظمی و مفاهمه و درک متقابل برای مهار قدرت ناعادلانه ضروریست. گاندی دموکراسی را در شکل منضبط و روشنگرانه‌ی آن به عنوان زیباترین چیز در جهان می‌دانست منظورش آن بود که حاکمیت دموکراتیک قدرتی بر فراز جامعه نیست؛ بلکه قدرتی در درون جامعه است.
۲- یک روز داغ تابستان ۸۲ به واسطه‌ی یکی از دوستان که اکنون دور از مامِ میهن سُکنا گزیده با کاک صدیق آشنا شدم، وی به تازگی مجوز انتشار هفته‌نامه‌ی کُردی – فارسی «پیامِ مردم» را گرفته بود، قرار بر این بود که با همکاری جمعی از دوستان پیام مردم منتشر شود. این آغاز دوستی و همکاری نگارنده با کاک صدیق بود. اهتمام و دغدغه‌ی جدی کبودوند به مساله‌ی حقوق بشر از همان آغاز انتشار پیامِ مردم صورت عینی یافت، به نحوی که در هر شماره، یک صفحه به مساله‌ی حقوق بشر به لحاظ نظری و تئوریک و نیز اخبار و گزارش‌های تحلیلی در این حوزه اختصاص می‌یافت. پیام مردم پس از ۱۲ شماره انتشار جوانمرگ شد اما کامیاب ماند. پس از توقیف، احضار به دادگاه و چند صباحی طعم زندان چشیدن را کبودوند تجربه کرد سیاهه‌یی از اتهامات ریز و درشت نثار وی شد، دیری نپایید که کاک صدیق موجودیت سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان را اعلان رسمی کرد. ناگفته پیداست که تشکیل این نهاد حقوق بشری محصول ساعت‌ها و روزها بحث و گفتگو در خصوص ایجاد یک نهاد مدنی حقوق بشری بود که از همان آغاز انتشار پیام مردم دغدغه‌ی وی و دوستان در نشریه بود. اعلان موجودیت سازمان که خلاء آن در مناطق کُردنشین ایران احساس می‌شد به زودی توانست چتر تاثیرگذاری خود را فراتر از جغرافیای کردستان بگستراند.
چند صباحی پس از تشکیل این نهاد حقوق بشری که همراه با محدودیت و تنگناهایی بود فشارها فزونی یافت که سرانجام آن به بازداشت کبودوند انجامید.
رنج دوران بازداشت موقت بماند تلخ‌تر آنکه حکم ده سال و نیم زندان را به وی هدیه دادند. دموکراسی و آزادی فرزندِ فرهنگ دموکراتیک است. آنان که به فرهنگ دموکراتیک التزام ندارند و قواعد بازی را رعایت نمی‌کنند چه آینده‌ای را برای این مردمان نوید می‌دهند. حاکمیت باید تنوع و تکثر عقیدتی شهروندان را پذیرفته و هیچ کس را به دلیل بیان عقایدش مجرم نداند. محاکمه‌ی افراد و به حبس انداختن آنها به علت بیان یا تبلیغ عقاید متفاوت مصداق تفتیش عقیده است.
کاک صدیق تو اهل منطق و دانشی، همین گناهت بس. شیفتگان آزادی قدرشناس آزادی‌خواهانی چون تو هستند که از راحت و عافیت خود گذشتید و ترک کام خود گرفتید تا کام خلق برآید. در مقابل قامت پراستقامتت سر خم می‌کنیم و می‌گوییم : شیر شیر بود، گرچه به زنجیر بود.
اجلال قوامی