نیلوفر بیانی، سپیده کاشانی و هومن جوکار، سه تن از فعالان محیط زیست در زندان که بیش از شش صد روز در بازداشت موقت به سر میبرند، در زندان اوین دست به اعتصابغذا زدهاند.
یک منبع مطلع که خواست نامش فاش نشود به دیدهبان حقوقبشر گفت که نیلوفر بیانی و سپیده کاشانی قصد داشتند از ۱۲ مردادماه اعتصاب غذا کنند و از این تاریخ به بعد، یعنی طی سه روز گذشته، اطلاعی از تماس آنها با خانوادههایشان در دست نیست و بر همین اساس دیدهبان حقوقبشر احتمال میدهد که آنها به احتمال زیاد اعتصاب غذا کردهاند.
این منبع گفت: «دو فعال محیط زیست دیگر نیز به احتمال زیاد دست به اعتصاب غذا زدهاند». یکی از این دو بنا بر گزارشهای غیررسمی هومن جوکار است که از روز یکشنبه اعتصاب غذا کرده است.
دیدهبان حقوقبشر با تاکید بر اینکه هشت تن از فعالان محیط زیست از دی و بهمن ۱۳۹۶ بازداشت شدهاند و اعتصاب غذای نیلوفر بیانی و سپیده کاشانی را اعتراضی به ماهها «برزخ حقوقی»عنوان و تاکید کرد که مقامهای جمهوری اسلامی «باید دسترسی کافی آنها به مراقبت پزشکی را تضمین کنند». دیدهبان حقوقبشر همچنین خواستار آزادی فوری بازداشتشدگان محیط زیست شد.
مایکل پیج، معاون مدیر بخش خاورمیانه دیدهبان حقوق بشر، روز دوشنبه ۱۴ مرداد، گفت «اعضای موسسه میراث حیات وحش پارسیان بیش از ۵۵۰ روز پشت میلههای زندان به سر بردهاند و مقامات ایران هیچ مدرکی درباره جرایم ادعاییشان ارائه نکردهاند.»
او تاکید کرد: «مقامهای ایران باید گام به تعویق افتاده آزاد کردن همه مدافعان حیات وحش به خطر افتاده ایران را اجرا کند و به این بیعدالتی علیه آنها خاتمه دهد.»
نیلوفر بیانی و سپیده کاشانی جزو فعالان محیط زیستی هستند که بهمن ماه ۱۳۹۶ همراه با هفت تن دیگر از همکاران خود سام رجبی، میرحسین خالقی، هومن جوکار، طاهر قدیریان، مراد طاهباز، عبدالرضا کوهپایه و کاووس سیدامامی از سوی سازمان اطلاعات سپاه پاسداران بازداشت شدند.
دو هفته بعد از این بازداشتها مقامهای جمهوری اسلامی اعلام کردند که کاووس سیدامامی در جریان بازجوییها پس از مشاهده اسنادی علیه خود، در زندان «خودکشی» کرده است اما خانواده سیدامامی و وکیل او همواره چنین اتهاماتی را رد و خواهان بررسی پرونده کشتهشدن او در حین بازداشت شدند.مقامهای قضایی تاکنون به این خواست خانواده سیدامامی پاسخی ندادهاند اما مریم ممبینی، همسر سیدامامی را ممنوع الخروج کرده و اجازه سفر او به کانادا برای دیدار دو فرزندش را نمیدهند.
بعد از مرگ سیدامامی در زندان موجی از بازداشت فعالان محیطزیست در تهران و بسیاری از شهرهای ایران راه افتاد و چندی بعد دادستان تهران، سخنگوی قوهقضاییه و صدا و سیمای جمهوری اسلامی اعلام کردند که اتهام بازداشتشدگان محیط زیست «جاسوسی» است، اما پیام درفشان، وکیل خانواده سیدامامی، به رسانهها گفت دستگاه «جاسوسی» که تلویزیون ایران مدعی شده متعلق به موکل او بوده، یک «قلاب ماهیگیری» است.
از آن هنگام تاکنون بیش از ۱۹ ماه است که هشت فعال محیط زیست همچنان با قرار «بازداشت موقت» زندانی شدهاند.
قوهقضاییه جمهوری اسلامی ابتدا اتهام فعالان محیط زیست را «جاسوسی برای بیگانگان» عنوان کرد اما در آستانه تشکیل دادگاه چند تن از این فعالان را به «فساد فی الارض» متهم کرد که میتواند حکم اعدام در پی داشته باشد.
یک سال بعد از بازداشت فعالان محیط زیست، قوهقضاییه اولین جلسه دادگاه آنها را در چهارشنبه ۱۰ بهمنماه در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به ریاست ابوالقاسم صلواتی برگزار کرد. این دادگاه درحالی برگزار شد که خانواده هیچیک از بازداشتشدگان از آن اطلاع نداشت و بعد از چند ساعت از برگزاری، تعدادی از خانوادهها با خبر شده و به دادگاه مراجعه میکنند که از ورود آنها جلوگیری شد.
چندی بعد در جریان برگزاری سه جلسه دیگر دادگاه به درخواست و با فشار ابوالقاسم صلواتی، رییس شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران، بر سام رجبی، وکیل او، محمدحسین آقاسی، کنار گذاشته شد و بعد از چهار جلسه برگزاری دادگاه فعالان محیط زیست متوقف شد، اما آنها همچنان با در بازداشت باقی ماندند.
نیلوفر بیانی، یکی از فعالان محیط زیست بازداشت شده، در جریان برگزاری دادگاه، گفت «اعترافاتی اجباری که مبنای پرونده است با استفاده از تهدید و شکنجه کسب شده است.»
علاوه بر این، وزارت اطلاعات و شورای عالی امنیت ملی هم پرونده بازداشتشدگان محیط زیست را مصداق جاسوسی ندانست